İDARE VE VERGİ HUKUKU

İdare ve vergi hukuku alanları hukuk sisteminin en önemli parçaları arasında yer almaktadır. 

İdare hukuku, idarenin yapısı ve işleyişini düzenleyen kurallar bütünü olarak bilinirken vergi hukuku ise; idarenin tüm mali işlemleri ile ilgili kurallar bütününü ifade etmektedir. 

Hukuk sisteminin en önemli iki parçası olan idare ve vergi hukuku alanı idarenin bütünlüğü, toplumsal eşitliğin sağlanması ve toplumsal düzenin devamının sağlanması için gözetilen iki alandır. 

İdare ve vergi hukuku;

  • İdarenin kendi içindeki işleyişi
  • İdarenin kurumları arasındaki işleyişi
  • Bireyin devlete karşı olan sorumluluğunu yerine getirmesi
  • Bireyin idare karşısında korunması gibi davaların bel kemiğini oluşturmaktadır. 

İdare Hukuku Nedir?

İdare hukuku idarenin yapısını kanunlaştıran maddeleri içermektedir. Bu kapsamda özel şirketler, dernek ve vakıflar değerlendirilmemektedir. 

İdarenin işi ve işleyişi ile alakalı tüm uyuşmazlıklara yargı yolu açıktır. Dolayısıyla bu alanda uzman olan hukukçular ile birlikte yürütülmesi beklenen başlıklar ve idare hukukunun özellikleri şu şekildedir;

  • Tam yargı davaları (idarenin sorumluluğu ve tazminat)
  • İptal davaları
  • Belediye davaları ve belediye davalarına karşı açılacak olan davalar
  • İdarenin düzenleyici işlemlerinin iptal istemi davaları
  • Kamulaştırma davaları
  • Memur ve öğrenci davaları
  • İdari sözleşmeden doğan davalar
  • Karayolları trafik davaları
  • İmar hukukuna dair davalar
  • Kamu ihaleleri kapsamında değerlendirilecek davalar ve danışmanlıklar

İdare hukuku genç bir hukuk alanı olmasına rağmen milletin ve devletin geleceği ve düzenli bir işleyiş sürecinin yürütülmesi için önemli bir alan kabul edilmektedir. 

İdarenin işleyişinin en önemli aşamalarının belirlendiği bu alan, zamanla ekonomi alanında da idarenin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak vergi hukukunun doğuşunu tetiklemiştir. 

İdare hukuku alanında bilinmesi gereken en önemli iki kavram idarenin bütünlüğü ve kamu tüzel kişiliği kavramlarıdır. Bu iki kavram altında idarenin işleyişine dair yapılacak işlemlerin çoğuna karşı yargı yolu açıktır. İdari davalar ve idari yargılama süreçleri idare hukuku kapsamında yer almakta ve idare hukuku alanında uzman hukukçular tarafından yürütülmektedir. 

İdare hukuku gücünü anayasadan alır ve her ülkenin kendi hukuk sistemi içerisinde değerlendirilmesi önemlidir.

Vergi Hukuku Nedir?

Vergi hukuku hem idarenin kendi içerisindeki vergi ilişkilerini hem de bireylerin vergi yükümlülüklerini belirleyen hukuk dalıdır. 1982 Anayasası’nın 73.maddesinde yer alan vergilendirme işlemleri hukuk devleti olmanın getirdiği sorumluluklar ile vergide adalet, eşitlik, kanunilik ve genellik ilkelerine bağlı olarak yürütülmektedir. 

Vergi, bir ülkede yaşayan her vatandaş için belirli mal ya da hizmet için ödemekle yükümlüğü olduğu parasal değeri ifade etmektedir. Vergilendirme yolu ile vatandaştan alınan vergiler kamu hizmetlerinin devamlılığını oluşturur. 

Ekonomik faaliyet sürdüren her kurum ve kişi ise vergilendirme hukuku kurallarına bağlı kalmak durumundadır. Kendi içlerinde değerlendirecek olursak vergi hukuku dört aşama ile yürütülür. Bunlar; tarih, tebliğ, tahakkuk ve tahsildir.

Vergi hukuku, idare hukukunun önemli parçalarından biri olarak kabul edilir ve kapsadığı konular şu şekilde ifade edilebilir:

  • Vergi sorumluluklarının yerine getirilmesi
  • Vatandaşların vergi ödevlerini yerine getirmesi
  • Vergilendirme alanında devletin görevleri
  • Tahakkuk ve tahsil 

Vergi hukuku vergileme ilkelerine ek olarak anayasal ilkeler ve kendine has vergilendirme ilkelerine sahip bir hukuk dalıdır. Vergi hukuku bu ilkeler doğrultusunda idarenin ekonomik akışının devamını sağlayan önemli bir mekanizmayı yönetmektedir. 

Hem kamu hukuku hem de özel hukuk alanlarına dayanan bu tür işlemler için uzman ve deneyimli avukatlar için danışmanlık ve takip işlemlerini alabilirsiniz.