Modernleşen dünyanın en büyük değişimlerinin yaşandığı alanlardan biri de bilişim ve teknoloji alanlarıdır. Bu gelişmeler beraberinde birden fazla risk ve tehdidi de beraberinde getirmiştir. Bu risklerin ve tehditlerin en aza indirilmesini talep eden birey olası tüm hasarlarının giderilmesi için de bilim ve teknoloji hukukundan faydalanmaktadır.
Bilgi Teknolojisi Hukuku ve İnternet Hukuku alanları ile iki temel başlığı ayrılabilen bilişim hukuku, sayısal bilginin hem dijitalleşmiş halini hem de bilgisayar ortamı ile dağılmış halini kapsamaktadır. Bu tanım bilişim hukuku nedir sorusunun en yalın halini olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bilgi güvenliğinin sağlanması ve internet kullanımının yaygınlaşması ile yaygınlaşan hukuki problemlerin çözülmesini hedefleyen bilişim hukuku, internet hukuku ile yakından ilgilidir. Bu anlamda bilginin dijitalleşmesini ve yayılmasını sağlayan her türlü internet erişimi ve kullanımı ile güvenlik ve ifade özgürlüğü gibi kapsamları içermektedir.
Bilişim hukukunun ana konusunu oluşturan ve bilişim hukuku bünyesinde yer alan bilişim suçları ise Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler Komisyonu ortak raporunda belirlenmiştir. Bilişim hukuku çalışma alanları içinde yer alan bu suçlar;
- Bilgisayar sistemlerine yetkisiz erişim ve dinleme
- Bilgisayar sabotajı
- Bilgisayar ortamında gerçekleşen dolandırıcılık ve sahtecilik
- Kanun tarafından korunan yazılımların izinsiz kullanılması
- Yasaya aykırı yayınlar
- Hakaret
- Organ nakli ve fuhuş gibi yönlendirmelerin bulunması ile uyuşturucu madde kullanımına teşvik ve satış
- Çocuk pornografisi gibi kavramlarla sıralanmıştır.
Ülkemizde ise internet ortamında işlenen belirli suçlara karşı içerik, yer ve erişim sağlayıcıların haklarını ve yükümlülüklerini çerçeveleyen, 5651 sayılı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun temelinde yer alan ‘’İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’’ ile Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen Bilişim Alanında Suçlar başlıklı 243-246. maddeleri temel alınmaktadır.
Bilişim suçları, bilgisayar, cep telefonu ve internet gibi ortamlardan işlenen her türlü suç için cezai işlemleri içermektedir.
Teknolojinin kötüye kullanması, fikri mülkiyet haklarının ihlali, ticari hırsızlıklar ve siyasi tehditler bilişim hukukunun filizlenmesindeki temeli oluşturmaktadır.
Bilgi akışındaki tehditler ve internet dünyasındaki siber suçlar bilişim hukukunun alanının genişliğini ve derinliğini ifade etmektedir. Online dolandırıcılık ve yasa dışı işlemler Fikri ve sınai haklar, sınai mülkiyet hakları, milletlerarası özel hukuk, kişilik hakları ihlalleri ve özel hayatın gizliliği gibi birçok konuda gerçekleşen hizmet açıklarını konu almaktadır. Bu anlamda içerik, yer ve hizmet sağlayıcılar da suçu işleyen kişi ve kurumlar kadar önemlidir.
Hem bilişim ve teknoloji hukukunun en geniş çerçevede kavranması hem de danışanların birden fazla hukuk dalı ile alakalı olan davalarının çözülmesi için bilişim ve teknoloji hukuku alanında deneyim sahibi uzman hukukçularla çalışmak son derece önemlidir. Konu ile alakalı kanunların ve içtihatların incelenmesi ve sürecin bir an önce çözüme kavuşturulması için hem teknik hizmetlerin hem de kanunların bilincinde olan deneyimli bilişim hukuku danışmanlığı veren avukatlar ile çalışmak ise ayrıcalık kazandıracaktır.
